GÖNÜLLÜLÜK VE VATANDAŞ BİLİMİ

Vatandaş Bilimi ; son yıllarda bilimsel yayınlarda ve sosyal medyada sıkça rastladığımız bir bilim adı.

Kitle (toplum ,halk) bilimi olarakta bilinen vatandaş bilimi, bilim insanlarınınbüyük veri kümelerini toplamasına veya keşfetmesine yardımcıolmak içingönüllülerin- yapılandırılmasının bir yoludur. Yapılan İş birliği iki yönlü bir yol olarak gözükmekte.

Eğer gönüllülerin katılımı olmazsa , bilim insanları çok uzun süreli ve çok pahalı olacak araştırma alanlarına el atamamaktadırlar. Gönüllüler araştırmaya katkıda bulunmanın ve yol boyunca belirli bir alan hakkında daha geniş bilgiye kavuşmanın kazancı memnuniyetini yaşayacaklardır (Kew.org).

Anlam olarak gönüllülük, elbette bir karşılık beklemeksizin yapılan hizmettir ama… Bu “ ama” dan sonra gelen cümleler,genel olarak bir gönüllünün manevi tatmin ,kişisel gelişim gibi kazanımlarına yol açması beklenir (A.Fazlıoğlu).

Gönüllülük ile, karşılıklı öğrenme ve iletişim becerileri, organizasyon yeteneği, ,kendini keşfetme, karşılıklı öğrenme ve uzmanlık becerileri gelişmektedir. R.Jose ve arkadaşları ; “ yeni bilgi veya bilgi üreten çaba ve anlayış, yurttaşlığın(vatandaşlığın) on ilkesinin ilkidir” demekle bilimle kurulan köprüyü anımsatır.

Gönüllülük, vatandaşlara bilimsel çalışmanın nasıl yapıldığına dair perdeyi kaldırmaya yardımcı olduğu gibi yer duygusunu geliştirip derinleştirir. Ve izledikleri bitki ve hayvanlara karşı anlayışlarını ve beğenilerini artırır (T.Crimmins ve Ark.2021).

Kimilerine göre tüm zamanların en büyük ve en önemli keşfi - internet- gönüllülüğü epeyce etkilemiş, geçmişte zor ve yavaş olanlar, bugün internet ile kolay ve hızlı duruma gelmiştir. Dr.Uygar Özesmi’ye göre ; internet bir alt yapı olup, E-posta ve web siteleri vasıtasıyle artık insanlar iletişim bilgilerini paylaşarak ağlar oluşturmaya başladılar.

Peki gönüllüler (vatandaş) ile güvenilir bilim üretilebilir mi ? sorusu mutlaka aklınıza gelecektir.

Bu programları yöneten kuruluşlar ,hatalı gözlemleri kaydetmekten kaçınmak için proje liderleri tarafından kapsamlı eğitim ve destek materyalleri sağlamaktadırlar (T.Crimmins ve Ark. 2021).

En başarılı vatandaş bilimi örneklerinden bazıları;

Nature’s Note Book : ABD’de popülerleşen katılımcıların iklim değişikliğinin devam eden etkilerinin ortasında , ilkbaharda bitki ve hayvan faaliyetlerinin erken olup olmadığını belgelemeye yardımcı olmaktadır.

E-bird :Bu projede vatandaş bilim insanları, saha gözlemi yoluyla kuş bolluğunun kaydedilmesine olanak tanır. Bu veriler 90’ dan fazla hakemli araştırma makalesinde katkıda bulunmuştur.

Galaxy Hayvanat Bahçesi : En tanınmışlardandır.Vatandaş gökbilimciler,20’ den fazla akademik makaleyi konu alan tamamen yeni bir galaksi sınıfı olan “Yeşil Bezelye” galaksilerini keşfettiler.

Diğer proje konularından bazıları ; plastik ve kirlilik, kuş ve kelebek gözlemciliği, mercan resifleri, tatlı su balıkları, biyoçeşitlilik, sismoloji, hidroloji vd. konularıdır.

Türkiye ‘de Vatandaş Biliminde Öne Çıkan Projeler :

“Türkiye ‘de Üreyen Kuş Atlası” WWF doğa koruma kuruluşunun 2014 yılındanberi desteğiyle kuş türlerinin dağılım haritasını oluşturmayı hedeflemektedir.

“Ulusal Deniz Anası Ve Benzeri Türleri İzleme Programı”—TÜDAV.2014

Türkiye Su Varlıklarına Yönelik Tehditler ( Tema Vakfı .2016)

Bir Deney Yapalım mı? (TUBİTAK-2019.Lise öğrencilerine)

Dünyada vatandaş bilimi çalışmalarının pandemi kısıtlamalarına rağmen sürdürüldüğü bildirilmektedir(A.Tulloch.2020.).

Bolu İlinde 2019 yılında kuruluş yapan ” BoluPlatformu) ise, politika dışı, yerel ve küresel sorunlara kafa yoran gönüllüler topluluğu olup, pandemi kısıtlamaları nedeniyle durağan hale gelmiştir. Zamanla üniversite işbirliğiyle vatandaş bilimi projelerine adımlar atacağı şüphesizdir.

Vatandaş bilimi araştırıcılığı, herkesin bilim kariyeri zorunlululuğu olmaksızın tutkulu olabileceği, bilimin bir kısmına dahil olmasının bir yolu gibi gözükmektedir. Yolunuz ve zihniniz açık olsun…

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Suat Tosun - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Bolu Gündem Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bolu Gündem hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bolu Gündem editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bolu Gündem değil haberi geçen ajanstır.


REALTY WORLD'DEN ÖRENCİKTE SATILIK YATIRIM FIRSATI

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI ÖRENCİKTE YOL KENARI 2 KAT İMARLI 30 METRE YOLA CEPHELİ ELEKTRİK-SU-YOL-TÜM ALTYAPI HAZIR YERLEŞİK ALA...

REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

KASAPLAR'DASATILIK 4 KAT İMARLI ARSA.DEĞERLİ YATIRIM

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI KASAPLAR BÖLGESİNDE 4 KAT İMARLI VİLLA İÇİN UYGUN ÇOK KULLANIŞLI 409 METREKARE KUPON ARSA DETAYL...

REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

RW DEN KİRALIK DAİRE

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI * BHAÇELİ EVLER MAHHALLESİN'DE * MERKEZİ KONUMDA *EN İŞLEK CADDEYE 5 DK. MESAFEDE * 3 ADET BALKON, MUT...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

Yolu Var. TURİZM Bölgesinde Yatırım Fırsatı. Realty World'ten

Emlak Dünyasının Güvenilir Markası Realty World İlyas Özçelik Gayrimenkul'den Kındıra'da Kış turizminin önde gelen kayak merkezlerinden Kartalkaya yol...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

BOLU'nun en iyi sitesinde daire sahibi olun! Realty World'ten.

Dairelerimiz anahtar teslimdir. Kombisi ve ankastresi takılı. Cam balkonu kapalıdır. Temizliği yapılıp teslim edilecektir. Dairelerimizde Ebeveyn BANY...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

ALPAĞUT MAH. 3 KATLI BİNA 3 CEPHELİ SATILIK 3+1 DAİRE

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI * HUZURLU VE GÜVENLİ BÖLGEDE ; ALPAĞUT MAHALLESİNDE , * ETRAFINDA MÜSTAKİL EVLER ; 3 KATLI BİNA MÜSTAK...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

MERKEZ DURAKLI YANINDA GENİŞ 3+1 VE KİLER ODASI

AKTAŞ MAH.'DE BATI & KUZEY CEPHE 155 M² BRÜT 140 M² NET 3+1 KİLER ODASI BALKONLU MERKEZ DURAKLARINA YAKIN KİLERLİ KULLANIŞLI MERKEZİ KONUMDA Okul,...

0(374) 222 14 14

GEREDE KABİLLERDE SATILIK 2 katlı Bahçeli Müstakil Ev

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI​ * GEREDE / KABİLLER MAHALLESİ * DOĞU / GÜNEY/ BATI CEPHE *334 +90 M² ARSA PAYLI * GENİŞ BALKON * 2 KA...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

BORAZANLARDA TERASLI DUBLEKS 3+1

BORAZANLAR MAHALLESİNDE 50.YIL ORTAOKULUNA YAKIN KONUMDA EBEVEYN BANYO TERASLI 3+1 120M2 GÜNEY DOĞU CEPHE ASANSÖR BULUNMAMAKTADIR ZEMİN KAT ÜSTÜ 3 KAT...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL

İşinizi Zirveye Taşıyın: Belediye Meydanın'da Modern Ofis

REALTY WORLD EMLAK DÜNYASININ GÜVENİLİR MARKASI YENİ BELEDİYE DÜKKANLARINDA MİGROS'UN VE KÖFTECİ YUSUF UN ÜSTÜ 5.KAT BÜTÜN BELEDİYE MEYDANINA HAKİM KÜ...

0(374) 222 14 14 REALTY WORLD ILYAS ÖZÇELİK GAYRİMENKUL