Dünyada beslenmemizin olmazsa olmazıbitkisel yağ üretimi(En başlıcalarıpalmiye,soya,mısırözü yağları…); tropikal ormanların tarım alanlarına dönüştürülmesinin aracı olmaktadır.
Ülkemizin ormancılık tarihinden anımsarsak,70-80 yıl öncesinde ormanlarımızın bir kısmının fındıkbahçelerine ve bozukormanların ,makiliklerin,yabanizeytinliklerin aşılı zeytinliklere dönüştürüldüğünü,meyvesiyle birlikte bitkisel yağ üretiminde yol katettiğimiz görülür.
Bitkisel yağ-ormansızlaşma ikilemi,günümüzde bizde olmasa da yerkürenin güzide akciğerleri, tropik(yağmur) ormanlardabütün hızıyla süregelmekte ve çevre sorunlarına yol açarak, tüm dünyayı etkilemektedir.
Ormansızlaşma ise;yerküremizin ısınması, seragazları oluşumları, küresel emisyonlar dolayısıyla- iklim değişiminden %20-25 sorumlu olarak gündeme gelmektedir.
COP 21-22 Toplantılarıylaçevre sorunlarına hassasiyet gösteren ülkelerin başını çeken Fransa’da “ Le Figaro Gazetesi”nden araştırıcı –yazar YohanBlavignat makalesiyle en yeni ve pek de abartma sayılmayacak gerçekleri sergiliyor(Ormansızlaşma-9 Eylül 2017).
Ormancı meslekdaşlarımızın hepsi,ormanların yüzeyölçümlerinde (gerek doğal.gerek yapayormanlarda)100x 100=10000 m2 bir hektar ölçü birimini, ormanı kurarkende/yok edildiğinde de kullanırpek sapmazlar.Oysa medya dilinde; ormanlarda bir felaket görüldüğünde, hektar alanlarını tahayyül güçlüğünden olsa gerekalan küçükse,futbol sahası (65x100),alan çok büyükse, Belçika(30538 km2),Konya gibicoğrafik harita sınırlarını ölçü birimi olarak kullanmayı ve kıstas göstermeği adet edinmiş görünüyorlar.
-Her yıl dünyada dört Belçika büyüklüğüne eşdeğer(13 milyon hektar)orman yok olmakta…(F.A.O)
-Her dakikada yerkürede kaybedilen orman alanı, 40 futbol sahası (26 hektar) kadar olmakta…
-Her yıl dünyada ormanlardan hayvancılık için tarıma dönüştürülen alan Fransa’nın tarlalarının 1/4ü kadarmış…
Bu genel bilgiden sonra,tropikal ormanlardaki felaketi,araştırıcıYohanBlavignat’ın izniyle paylaşacağım.
Araştırmacı,dünyaca ünlü 12 sivil toplum kuruluşunun hazırladığı raporda belirtilen üç gerçek endişeden söz ediyor: Dünyanın en güçlü tropikal ormanları bir “yeşil kuşak” oluştururlar.Bu ormanlar, Brezilya,GüneydoğuAsya,Orta Afrika tropikal ormanları olup, ormansızlaşmaya doğru eğilime girmişlerdir.
1- Brezilya’da 1970’li yıllarda hükümetlerce alınan ormancılık politikası karar ve uygulamaları;barajların inşası(250 den fazla hidro elektrik baraj )tarımın teşviki,gelirve kar peşinde koşan uluslararası şirketlerin ormanlara yerleşmelerine yol açmıştır.Kesilen ormanların temizlenmesinden sonra çiftçiler bu alanlara yerleşti.Öncelikle soya fasulyesi ekimi,sığır yetiştiriciliği gelişti.1990 dan bu yana, Brezilya ,ormanlarının %10 ‘nu kaybetti.
2015 yılında Brezilya 8.7milyon tondan fazla et üretimi ile dünyada en büyük ikinci et üreticisi olmuştur.Soya fasulyesindede en önlerdedir.Üretim 10.8 milyontondan 110.6 milyon tona ulaşmıştır.Tarım ve hayvancılığın gelişmesi,beri taraftan aynı sahada ev sahibi pek çok endemik türler kayboldu. Araziden yararlanma politikası,son yıllarda hükümetlerin en sıkıntılı konuları arasındadır.
2-İkincienbüyük ormansızlaşma, Endonezya’daolmaktadır.Endonezya’da 2000-2012 yılları arasında 6 milyon tropikal orman kaybedilmiştir.Sumatra’da imha edilen ormanlar iç acısıdır.
2014 yılında ormansızlaştırılan alanlarda palmiye ağacı tarlaları oluştu.
3-Üçüncü tropikal orman kıyımı Merkez Afrika’da Kongo havzasını tehdit etmektedir.Amazonlardan sonra dünyanın ikinci büyük tropikal ormanı;Kamerun,Orta Afrika Cumhuriyeti,Kongo Cumhuriyeti,Kongo De.Cumhuriyeti,Gabon,Ekvator Ginesi.
Bu 6 ülkede , 2 milyon km2’lik tropikal ormanların da; arazi kullanım politikaları,palmiye yağı üretiminin geliştirilmesi,kereste pazarının büyümesi,,nüfusun çoğalması,odundan sağlanan enerji ,tomruk kaçakçılığı ormansızlaşmayı hızlandırmaktadır.
HURMA YAĞI (Palmiye yağı)
Bir tür Palmiye ağacı olan Eleisguineensis’inmeyvelerinden üretilen palmiye yağı dayanıklı ve ucuz olması nedeniylegünümüzün ençok kullanılan bitkisel yağların başında gelir.Çevreci kuruluş Greenpeace,süper marketlerde gördüğümüz ambalajlı ürünlerin yarısının hurma yağı içerdiğini söylüyor.Palmiye ağaçlarının kökenleri Batı Afrika’ya dayansa da,yağış miktarı ve sıcaklığın yüksek olduğu, Asya, Kuzey ve Güney Amerika’nın farklı bölgelerinde de yetişebilmektedir.
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu(EFSA) palmiye yağının 200dereceden yüksek ısılarda rafine edilmesi halinde, diğer bitkisel yağlardan daha çok kanserojen madde ortaya çıkardığını açıkladı.
Prof.Dr.Canan Karatay, palm tartışmaları konusunda,A.A Muhabirine(Habertürk Gaz.); “Bu yağ çok yüksek miktarda omega 6 içerir veomega 6 da maalesef iyi kullanılmadığı zaman bütün hastalıkların temelinde o vardır.Trans yağ durumuna geçtiği zaman,kronik hastalıklara,kansere yol açar”demiştir.
200 derece sıcaklık altında palmiye yağını kullandıklarını ifade eden ünlü Nutella şirketi üretime devam ederken,gözü kulağı Türkiye’de Karadeniz Bölgesinin iklim ekstremiteleri üzerinde. ”Şayet enbüyük fındık üreticisi Türkiye’de don nedeniyle rekolte düşecekse, işlenmiş ürünfiyatlarını yükseltmeği önemli bir strateji kabul etmiş.”
WWF(Dünya Doğayı Koruma Vakfı) ;“tarım büyüyecek,nüfus artacak,tropikal ormanlar azalacak, 2050 yılında dokuz milyar olacak nüfusu ise beslemeğe hazır değiliz” diye uyarmaktadır.
FOTOĞRAFLAR
FOTO:1Brezilyada Amazon tropikal ormanlarında tarımve hayvancılık (AFP Foto)
Foto2:Endonezya’da palmiye tarımı (AFP/Romeo Gagad)
Foto : 3 -4 : Borneo’da palmiye yağı için kesilen tropikal ormanlarda tarlaları(Afp/Bay Isyoyo).
Yorum yazarak Bolu Gündem Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bolu Gündem hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bolu Gündem editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bolu Gündem değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Bolu Gündem Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bolu Gündem hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bolu Gündem editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bolu Gündem değil haberi geçen ajanstır.