Konumuz kırsalla az çok bağlantısı olan bir çoğumuzun gözlemlediği - terk edilmiş tarlaların ormana dönüşmesi olayının - büyüteç altında gözlenmesidir.
İngiltere – Cambridgeshire’ deki eski bir ekoloji araştırma merkezinin bitişiğindeki ormanın içersinde yer alan 4 hektarlık ekilen bir alanda planlanmış. Son arpa mahsülünü hasat ettikten sora tarla sürülmüş ve 1961 yılında kendi haline terk edilmiş.
Araştırma Merkezi Müdürü Kenneth Melanbach tarafından yazılan notta: İnsanmüdahele etmezse ,bu araziye ne olduğunu izlemek ilginç olabilir .Tekrar orman olur mu, ne kadar sürer ,içinde hangi türler bulunur ? sorularına yanıtlar aranmış.
Oxford Üni. Akademisyenlerinden Richard Broughton ; 60 yıl bir çok uzmanın katılımıyla izlenmiş, bu denemenin sonuçlarını makalesinde özetlemiş(22 Tem.2021): “ İlk 10 ila 15 yıl sonra dikenli çalılıklardan oluşan bir ağaççık topluluğu ortaya çıkmış. Alıç ağaçları ve böğürtlen tohumları kuşlar tarafından taşınmış. Yine bu çalılık bitişikteki korudan dişbudak ve akçaağaç tohumlarının rüzgarla savrulmasıyla oluşmuş fidecikleri özellikle saplı meşe ağaçlarının palamutlarının alakarga ve belki de gri sincaplar aracılığıyla taşınıp unutulmuş yiyecek depoları olarak ekilmiş meşeleri korumuştu. Ağaçların %52’ si meşe olduğu için alakargaların bu işlemlerde emeğinin oldukça fazla olduğu düşünülmekte. Zira alakargalar sonbaharda meşe palamutlarını alışkanlıkla toplar ve saklar. Unutulmuş ön bellekler meşe fidelerinde filizlenir.
Süreçte ara çalılık aşamasında kır çiçekleri yanı sıra civar koruda kahverengi tavşanlar, geyik ve karacalar yaygındı. Koruyucu çalılık olgusu, ortaya çıkan fidecik ve fidanların yenilmelerini önlemek için yapay çit sistemine gerek olmadığı anlamına geliyordu. Bu ağaçlar sonunda yükseldi ve taçlarıyla çalılıkların üzerini kapattı. Sonuçta bir kaç katmanlı ormana dönüştü.”
Denemeyi tasarlayıp kuran araştırmacı Mellanby’nin 60 yıl önceki soruları nihayet yanıtlanıyor. 40-50 yıl içinde sürülmüş tarla dönüm başına 40 ağaç olan kapalı bir orman halini almış .Ormanın kapalılığı arttıkça daha fazla bitki ve hayvan türü geliyor.Deneme alanı bitişik ormanlık alanla bütünleşmiş durumda.Bu uzun soluklu denemeyle doğanın ücretsiz bir şekilde doğal ormanlar tesis edebileceği kanıtlanmış oluyor.
YENİDEN YABANİLEŞTİRME (Rewilding)
Avrupa’da bu terim, genellikle geleceğin fantastik vizyonu olarak düşünülebilir. Bir bölgeden kaybolan türlerin vehabitatlarıngeri getirilmesianlamına gelir (J.M.Rey Benayas.2019).
İnsanlar kırsal alanlardan şehirlere göç ettikçe, geniş tarım arazileri - özellikle uzak bölgelerdeki izole alanlar- doğaya geri döndü. Tarlalar ve meralar terk edildiğinden ,çalılar ve ormanlar doğal olarak yenilenir.Dünya topraklarının % 40’nın yerli otçullar tarafından kalıcı olarak ekilmesine veya otlatılmasına rağmen ,son yıllarda ormanların kapladığı alanlarda büyük artış oldu.Bu da esas olarak insanların terk etmesiyle doğal olarak yenilenen habitatlarla açıklanıyor. Dünyada ormanlar sadece 2010-2015 yılları arasında 2.2 milyon hektar oranında geri döndü .Örneğin İspanya, 1900 yılından beri orman alanını üçe katladı - topraklarına oranı %8 den %25 ‘e çıktı .İlginç olan bir yönü de ,bu yeni habitat ,vahşi yaşam tarafından yeniden işgal edildi. Bozayı, kurt,vaşak gibi büyük etobur populasyonlarının tümü Avrupa’da arttı. Kızılgeyik , yaban domuzu,karaca ve dağ keçisi otobur populasyonu da çoğaldı.
Ülkemize gelince, Türkiye orman alanlarının 1973 yılından beri artış eğiliminde olduğu ,20.2 milyon hektar olan orman alanının 2005 yılında 21.2 milyon hektara, 2018 yılında da 22.6 milyon hektara çıktığı Orman Genel Müdürlüğünün resmi verilerinde yer almaktadır (OGM.2020).
Ormancılık politikası uzmanlarının belirttiğine göre( Ok,K.(2010),Günşen,H.B. ve Atmış,E(.2015,2019) : Türkiye’deki orman alanlarının artışında –ağaçlandırmadan daha etkili sosyal ve ekonomik faktörler vardır .Göç veren illerde boşalan kırsal alanlarda ,tarım ve hayvancılık etkinlikleri azaldığı için boş kalan tarım ve mera alanları kendiliğinden ormana dönüşmektedir.Karadeniz Bölgesinde köy nüfuslarının %70’ e varan oranlarda azaldığı,boşalan alanlarda doğanın kendini yenilediği belirtilmiştir (TÇV.2001).
Bolu İlinde orman alanı artışı (2005-2015 yılları) 27956 hektar olmuş ağaçlandırmayla artış ise 2919 hektar kadardır. Toplam orman alanı artış oranı %10.11 bulunmuştur (Günşen ve Atmış.2019).
Doğadaki değişimleri gayet sıkı takip etmeli, gözlemlemeli,araştırmaktan bıkmamalıyız. Sağlıcakla kalınız.
Yorum yazarak Bolu Gündem Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bolu Gündem hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bolu Gündem editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bolu Gündem değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Bolu Gündem Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Bolu Gündem hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Bolu Gündem editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Bolu Gündem değil haberi geçen ajanstır.