Batı Karadeniz Bölgesi selleri, son yirmi üç yılda ikincisini acı bir felaketle Bartın’dan Sinop’a kadar bölümünde yineledi.

Sene 1998, Mayıs Ayının  19-21  tarihli günlerinde şiddetli yağışlar üç günlük  99.6 mm.yağış bırakmıştır.21 Mayıs 1998 günü ölçülen 24 saatlik yağış miktarları tüm merkezlerde son 60 yılın uzun yıllar ekstrem değeridir.

11-13 Ağustos -2021 tarihindeki Bozkurt ve Ayancık’taki toplam yağışlar ise ,400-450 mm.ile uzun bir geçmişin rekorlarını kırmıştır.

 Batı Karadeniz  Bölgesi topoğrafik yapı itibariyle kuzeyli rüzgarlarla birlikte denizden gelen nemli havanın kara üzerine yükselmesi sonucu etkili  orografik yağışlara uygun bir konumda bulunmaktadır.   Bölgede ısınmaya bağlı oluşan konvektif    yağışlara   ilave olarak  özellikle 20-21 Mayıs günleri rüzgarın kuzey ve kuzeybatı yönlerine dönmesi sonucunda   orografik yağışlar görülmüştü (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü cevabi yazıları).

18.08.2021 tarihinde sayın Bolu Valimiz Ahmet Ümit , başkanlığında bazı kurum yetkilileri ile Bolu’da yaşanması muhtemel sel ve taşkın afetleri konusunda bilgi alışverişinde bulunmuştur (Yerel Basın).

1998 yılı Mayıs ayının 23’ünde Bolu Vali Yardımcısı sayın  Bekir TOKSOY telefonla beni arayıp ,yeni kurulmuş afet kriz merkezine gelmemi  istedi.Geldiğimde  “ Müdürüm, bizler afet kriz merkezi olarak sel zararlarını ve yardım konularını araştırıyoruz. Sende kuracağın araştırma komisyonuyla  bu oluşan sellerin nedenlerini araştırıp   bir raporla Valiliğimize sunmanı istiyorum’ dedi.

O yıllarda Düzce Bolu’nun kazasıydı.  Düzce.Üniversitesinden  Prof .Dr .Refik Karagül’ü de komisyona katarak,inşaatçı,tarımcı,ormancı,jeolog uzmanlarından teşkil  edilen ekiple hasar gören Büyük Melen,Küçük Melen,Asar Çayı,Aksu Dereleri ,Filyos Havzası ,Aladağsuyu ,Büyüksu taşkınları incelendi.Rapor yazılıp Valiliğimize verilince sayın Vali Yardımcım,Valimizin onayını alarak raporu kitap haline getirtip bastırdı.Dağıtım sonucu rahmetli Hayrettin Karaca bu kitaptan daha fazla sayıda isteyerek TEMA temsilciliklerine gönderilmesini sağlamıştı.

Bolu Ovasında 1998 taşkınlarında dere yatakları daraltılmış, tarım arazilerinde önemli zararlar oluşmuş, özellikle yıkılan Doğancı Köy köprüsünün 1-2 km.lik ön kısmı çok daralmıştır (Sel raporu).

Dere yataklarının  genelde sığ ve  narin akan suları, bizleri nedense sel ve taşkın olma olasılığından uzaklaştırıp, kendi yakınına çekip, tesisler ,evler kurmamızı,kum ocakları açmamızı  ve  sonuçta  dere yatağının  küçülmesinin yanlışlığına götürüyor.

Bolu depresyonunun ana deresi Büyüksu,asıl gücünü Abant ‘tan gelen Abant Suyu Deresinden ve Gölköy,Mudurnu Suyundan almakta. Geçmiş yüzyıllar boyunca, depresyonun   güneyinde 50-80 m.derinliklere ulaşan alüvyal toprakları depolayarak  verimli tarım arazilerini sel ve taşkınlarla  oluşturmuştur.

BİR  GÖZLEM  VE BİR UYARI :

Bolu’dan Mudurnu istikametine giderken Akkaya  Trevertenlerine  ayrılan  yolu kesen Mudurnu Suyu deresi yatağı, bir köprü geçildikten sonra daraltılarak (yaklaşık 3m.genişlikte )bir su kanalı gibi muamele görmüştür.1999 yıllarında ve daha sonraları faaliyete geçen güzide gıda işletmelerine( AKMİNA, ERPİLİÇ TESİSLERİ) nerdeyse bitişik beton koruma duvarıyla  çevrilerek derecik yoluna devam ediyor

Mudurnu suyu  dere  yatağının 8-15 metre genişliklerden 3 metreye düşürülmesi;  ”Acaba geceleyin başlayarak devam edecek şiddetli bir yağmurun devam etmesiyle kanal ağzının kolayca tıkanıp sel sularının doğrudan Fabrikaların ön kısmına yönelebileceği hiç akla getirilmiyor mu dur..!

Son haftalarda ülkemizdeki yangın ve sel felaketleri dizisinden dolayı ölenlere Tanrıdan rahmetler diler, yakınlarına sabır ve metanet niyaz ederim.