BİR KÖYKENT ÖYKÜSÜ

Kırsal kesimde, orman köylerinde tarımsal, zirai ve orman ürünlerinin istihsalini desteklemek bu bölgelerde yaşayan yurttaşların milli gelirden aldıkları payı arttırmak, köyden kente göçü önlemek maksadı ile eski Başbakanlardan Bülent Ecevit'in uygulamaya koyduğu ilk KÖYKENT uygulaması Mudurnu'ya bağlı Taşkesti beldemizde hayata geçti. Bülent Ecevit'in “hayalim” dediği proje önceleri Taşkesti beldesinde oldukça başarılı oldu. Köylüler aracı çevreler olmadan yaptıkları farklı üretimlerden gelir ve katkı paylarını artırdılar. KÖYKENT projesinin sosyal konulara da ağırlık veren yönleri ile sinema ve müzik, resim gibi sanat dallarında kendileri keşfettiler. Elbette hâkim sınıfların uzun süre tahammül edebilecekleri projeler değildi bunlar. Türkiye'nin diğer yerlerinde de kurulan KÖYKENTLER iktidar değişikliklilerinin ve 12 Eylül rejiminin kurbanı oldu. Buna rağmen Taşkesti KÖYKENT uzun süre yaşadı. İşte Taşkesti KÖYKENT' in serüvenini canlı tanıkları ile Eğitimci Mehmet Tunçkol TAŞKESTİ KÖYKENY UYGULAMASI BİR KIRSAL KALKINMA MODELİ adı ile kitaplaştırdı. Mehmet Tunçkol 1953 Mudurnu doğumlu. Balıkesir Necati Eğitim Enstitüsü ve Eskişehir Anadolu Açık Öğretim Fakültesi Tarih Bölümü mezunu. 36 yıl sırası ile Tunceli, Erzurum, Konya; Mudurnu, Mengen, Taşkesti ve Bolu'da eğitimcilik ve öğretmenlik yaptı. Emekli olan Tunçkol evli ve iki çocuk babası. Bu çalışmada Tunçkol' un bu değerli tarihe not düşen kitabının kesitlerini ve kısa bir değerlendirmesini yapıyoruz. Kitaba ulaşmak isteyenler Bolu Gündem be Bolu Olay Gazetesinden temin edebilirler.

TAŞKESTİ KÖYKENT UYGULAMASI
Bir Kırsal Kalkınma Projesi- Türkiye'nin İlk Köykenti

Türkiye'de 1978'li yıllardan başlayarak 2001 yılına değin değişik biçimleriyle uygulamaya konulan ve ülkemizin ekonomik - siyasi tarihinde,Köy Enstitüleri'nden sonraki en kapsamlı kırsal kalkınma projesi olarak tanımlanan "Köykent Projesi'nin ilk örneği, Bolu-Mudurnu, Taşkesti Köyü'nde uygulanır.

Bülent Ecevit tarafından geliştirilen Köykent Projelerinintoplumsal tarihimizdeki kökleri; Mithat Paşa'nın, Niş ve Tuna vilayetlerindeuyguladığı "Şehirköy Projesi" ve 1932 yılında bizzat Mustafa Kemal Atatürk'ün hazırladığı “Cumhuriyet Köyleri Projesi" ile bağlantılanmaktadır.

30 Eylül 1978-Aralık 1979 tarihleri arasında -yaklaşık 14 ay- devam eden Bolu-Mudurnu, Taşkesti Köykent uygulaması hakkında - aradan geçen 35 yılakarşın- yeterli araştırma, inceleme çalışmalarının yapılmadığını, hatta –genel anlamda- siyasi çevrelerde ve toplumsal bellekte Taşkesti Köykent
uygulamasının unutulmaya yüz tuttuğunu görüyoruz

"Bir Kırsal Kalkınma Modeli-Taşkesti Köykent Uygulaması" başlıklı çalışma ile yasadıklarını kaydetmeyen, çabuk unutan toplumsal zaaflarımızakarsın; Taşkesti Köyü'nün kuruluşundan başlayarak, havzanın coğrafiözelliklerini kısaca tanıtan ve ana konu olarak da Taşkesti Köykent
uygulamasının"öncesi-uygulanışı ve sonrasında" yaşananları ele alan buçalışma içerisinde;

* Taskesti ve çevresindeki 20 orman köyünde, 1964 yılında başlayan;
Orman Kooperatifleri, Nakliyatçılar Kooperatifi etrafında örgütlenmeler,
yoksul orman köylülerinin aracı-tefeci ve müteahhitlere karşı verdikleri
mücadele,

* Emekli Binbaşı Sabri Acar öncülüğünde, yoksul orman köylülerinin
kurduğu orman kooperatiflerinin tek çatı etrafında birleşmesiyle gelişen
mücadele sürecinin, Ankara'ya TBMM önüne kadar uzanması,

* Türkiye'de bir ilk olarak; Taşkesti Uslay Film Şirketi etrafında bir araya
gelen köylülerin; senaryosunu kendilerinin yazdığı, oyuncusu oldukları,
çekimlerini kendilerinin yaptığı iki köy filmi çekmeleri, TRT'nin, kültür sanat
çevrelerinin, medyanın olaya ilgisi,

* 30 Eylül 1978 tarihinde Taşkesti'nin, Başbakan Bülent Ecevit tarafından
Türkiye'nin ilk Köykenti olarak ilan edilmesi, 14 ay süren Taşkesti Köykent
uygulaması ve yaşananlar,

* 1979 Aralık ayı itibarıyla Köykent uygulamasının durdurulması ve
sonrasında yörede yaşananlar, mahrumiyet yılları, bu çalışmanın ana
bölümlerini oluşturmaktadır.

** Köykent Projesi'nin; Kalkınma Planlarında, Siyasi Parti
Programlarında yer alan tanımlamalarının ana baslıkları, Köykent Projesi ile
amaçlananlar, ilk uygulama örneği olarak Köykent Taşkesti'de
gerçekleştirilenler,

** Köykent Projesini savunanların, karsı çıkan çevrelerin yaklaşımları da
başlıklar halinde tamamlayıcı bölümler olarak ele alınmaktadır

** Yöre insanlarıyla yapılan röportajlar, - aradan geçen 35 yıla karsın yöre
insanlarının anlattıkları - çalışmanın son bölümünü oluşturmaktadır